Γαλακτικό Πυροσταφυλικό

Σκοπός

Το πυροσταφυλικό οξύ, παίζει σημαντικό ρόλο στη σύνδεση του μεταβολισμού των υδατανθράκων και των αμινοξέων με τον κύκλο του τρικαρβοξυλικού οξέος, την οδό β-οξείδωσης των λιπαρών οξέων και το σύμπλεγμα μιτοχονδριακής αναπνευστικής αλυσίδας. Αν και το πυροσταφυλικό δεν είναι διαγνωστικό από μόνο του, η ταυτόχρονη ανάλυση με γαλακτικό έχει διαγνωστική αξία, καθώς υπάρχουν πολλά ενδογενή  σφάλματα του μεταβολισμού που περιλαμβάνουν γαλακτική οξέωση ή/και υψηλή αναλογία γαλακτικού:πυροσταφυλικού (L:P).

Η αναλογία L:P είναι αυξημένη σε αρκετές, αλλά όχι όλες, τις μιτοχονδριακές διαταραχές της αναπνευστικής αλυσίδας. Οι μιτοχονδριακές διαταραχές ποικίλλουν ευρέως στην παρουσίαση και την ηλικία έναρξης. Πολλές μιτοχονδριακές διαταραχές έχουν νευρολογικά και μυοπαθητικά χαρακτηριστικά και μπορεί να περιλαμβάνουν πολλαπλά συστήματα οργάνων.

Ο προσδιορισμός του γαλακτικού, πυροσταφυλικού και της αναλογίας L:P στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό είναι χρήσιμος για την διερεύνηση μιας πιθανής μιτοχονδριακής διαταραχής  σε περιπτώσεις με κυρίως νευρολογική δυσλειτουργία και φυσιολογικά επίπεδα γαλακτικού στο αίμα.

Χαμηλή αναλογία L:P παρατηρείται σε κληρονομικές διαταραχές του μεταβολισμού του πυροσταφυλικού, συμπεριλαμβανομένης της ανεπάρκειας του συμπλόκου πυροσταφυλικής αφυδρογονάσης (PDHC). Η κλινική απεικόνιση της ανεπάρκειας PDHC μπορεί να κυμαίνεται από θανατηφόρα συγγενή γαλακτική οξέωση έως σχετικά ήπια αταξία ή νευροπάθεια. Τα πιο κοινά χαρακτηριστικά σε βρέφη και παιδιά με ανεπάρκεια PDHC είναι η καθυστερημένη ανάπτυξη και η υποτονία. Οι επιληπτικές κρίσεις και η αταξία είναι επίσης συχνά χαρακτηριστικά. Άλλες εκδηλώσεις μπορεί να περιλαμβάνουν συγγενείς δυσπλασίες του εγκεφάλου, εκφυλιστικές αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της νόσου Leigh, και δυσμορφία του προσώπου.

Κλινική χρησιμότητα στη ΔΙΑΓΝΩΣΗ

• Πρωτοπαθών διαταραχών μεταβολισμού του πυροσταφυλικού οξέος
• Διαταραχών του κύκλου του Krebs και άλλων μιτοχονδριακών  διαταραχών .
• Διαταραχών γλυκονεογένεσης.
• Δευτεροπαθής αύξηση του γαλακτικού βρίσκεται συχνά σε υποξία, κυκλοφορική καταπληξία, μυοκαρδιακή δυσλειτουργία, στη σήψη, στις οργανικές οξυουρίες, στις διαταραχές του κύκλου της ουρίας και στις διαταραχές της οξείδωσης των λιπαρών οξέων.

Αρχή της μεθόδου

Ο ποσοτικός προσδιορισμός του Γαλακτικού και του Πυροσταφυλικού οξέος  στο Ε.Ν.Υ., πραγματοποιείται  με μέθοδο Αέριας Χρωματογραφίας-Φασματομετρίας μάζης (GC-MS).

Προετοιμασία του ασθενούς – Δειγματοληψία

1. Λήψη 0.5 μλ Ε.Ν.Υ. σε απλό σωληνάριο.
2. Φύλαξη στους -20^οC μέχρι την αποστολή στο εργαστήριο.
3. Αποστολή σε παγοκύστεις ή πάγο.

Το ίδιο φιαλίδιο είναι κατάλληλο και επαρκές και για τις δυο αναλύσεις (γαλακτικό και πυροσταφυλικό οξύ).

• Ελάχιστη απαιτούμενη ποσότης δείγματος: 500 μl.
• Συνθήκες μεταφοράς: σε ξηρό πάγο ή με παγοκύστες.

 Διαχείριση αποτελεσμάτων

• Πραγματοποίηση αναλύσεως: Δευτέρα έως Παρασκευή
• Χρόνος αναφοράς αποτελεσμάτων: 2 ημέρες από την λήψη του δείγματος
• Χρόνος συντήρησης των δειγμάτων στο εργαστήριο: 2 μήνες

Τιμές αναφοράς

Στον πίνακα 1 παρουσιάζονται οι φυσιολογικές τιμές Γαλακτικού και Πυροσταφυλικού Οξέος στο Ε.Ν.Υ.

Ποιοτικός έλεγχος  

Το εργαστήριο εφαρμόζει εσωτερικό ποιοτικό έλεγχο με δείγματα προερχόμενα από ανεξάρτητο κατασκευαστή.

Συμμετέχει στα παρακάτω  Διεργαστηριακά προγράμματα  Ποιοτικού ελέγχου του European Research Network for Diagnosis and treatment of Inherited  disorders of Metabolism (ERNDIM):

• Special assays in serum.

Επεξήγηση αποτελεσμάτων – Αναφορά

Για την ορθή αξιολόγηση των αποτελεσμάτων είναι απαραίτητη η συμπλήρωση Ιστορικού , το οποίο πρέπει να περιλαμβάνει : Κλινικές πληροφορίες (συμπτώματα), Φαρμακευτική αγωγή, λήψη του δείγματος πρίν ή μετά από γεύμα . Η ορθή λήψη και προετοιμασία του δείγματος  είναι απαραίτητη  για την ορθή εξαγωγή συμπερασμάτων.

Σε περίπτωση παθολογικού αποτελέσματος, δίνεται αναφορά με λεπτομερή επεξήγηση των αποτελεσμάτων και της σημασίας τους, στοιχεία διαφορικής διάγνωσης και προτάσεις για περαιτέρω συμπληρωματικές διαγνωστικές εξετάσεις.

Βιβλιογραφία

1. A. Vassault : Lactate, Pyruvate, Acetoacetate and 3-Hydroxybutyrate. In Laboratory Guide to the Methods in Biochemical Genetics. Edited by N. Blau, M. Duran, M. Gibson.  Springer-Verlag , Berlin. 2008 pp 35-51.