Αμινοξέα
Σκοπός
Η ανάλυση αυτή είναι χρήσιμη για την διερεύνηση των συνηθέστερων διαταραχών του μεταβολισμού των Αμινοξέων- Η ανάλυση αυτή χρησιμοποιείται επίσης για την εκτίμηση της θεραπείας των ασθενών που πάσχουν από αυτά τα νοσήματα , κατά την διάρκεια της παρακολούθησης τους.
Σε συνδυασμό επίσης με την μέτρηση ακυλοκαρνιτινών στην ίδια κάρτα, αποτελεί εναν αδρό μεταβολικό έλεγχο διαταραχών Αμινοξέων, β-οξείδωσης Λιπαρών οξέων και Οργανικών Οξυουριών
Ενδείξεις ελέγχου
Συμπτώματα από το ΚΝΣ (σπασμοί, υποτονία, λήθαργος, κώμα), κυρίως αν συνδυάζονται με
- Υπογλυκαιμία, χαμηλές κετόνες, μεταβολική οξέωση, υπεραμμωνιαιμία, αυξημένες τρανσαμινάσες, ηπατομεγαλία
- Υποτροπιάζοντα επεισόδια ηπατικής δυσλειτουργίας
- Μυοκαρδιοπάθεια
- Βρέφος μητέρας με σύνδρομο HELLP, υπέρταση ή οξύ λιπώδες ήπαρ στην εγκυμοσύνη
- Follow up παθολογικών ευρημάτων στο νεογνικό screening
- Παρουσία στην οικογένεια ανεξήγητου θανάτου ή απειλητικού για τη ζωή επεισοδίου ή συνδρόμου Reye
Αρχή της μεθόδου
Τα Αμινοξέα μετρούνται στο ολικό αίμα με δίδυμη Φασματομετρία Μάζας (ESI- MS/MS).Σε καθωρισμένη ποσότητα ολικού αίματος προστίθεται μείγμα 8 εσωτερικών προτύπων Αμινοξέων. Μετά από ανάδευση 30 λεπτών και εκχύληση απο την κάρτα Guthrie, το ολικό αίμα φέρεται μέχρι ξηρού και τα μετρούμενα Αμινοξέα υφίστανται χημική τροποποίηση με χρήση Υδροχλωριομένης Βουτανόλης. Οι παραγόμενοι βουτυλ εστέρες των Αμινοξέων αναλύονται με μέθοδο Δίδυμης Φασματομετρίας Μάζας. Οι συγκεντρώσεις των ανιχνευόμενων Αμινοξέων υπολογίζονται με σύγκριση της έντασης των ιοντικών μαζών των μεταβολιτών με τις αντίστοιχες εντάσεις του πλησιέστερου όσον αφορά την Μοριακή Μάζα εσωτερικού προτύπου.
Προετοιμασία του ασθενούς-Δειγματοληψία
Η αιμοληψία πραγματοποιείται πρίν από την σίτιση του εξεταζόμενου (συνθήκες νηστείας). Σε κάρτα Guthrie αποτίθενται 3-4 σταγόνες ολικού αίματος.Η κάρτα παραμένει σε θερμοκρασία δωματίου για 2-3 ώρες και στην συνέχεια φυλάσσεται στην συντήρηση ψυγείου μέχρι την αποστολή στο εργαστήριο.
- Ελάχιστη απαιτούμενη ποσότης δείγματος: 2-3 κηλίδες αίματος σωστά εμποτισμένες στην κάρτα Guthrie.
- Συνθήκες μεταφοράς: με παγοκύστεις.
Διαχείριση αποτελεσμάτων
- Πραγματοποίηση αναλύσεως: Δευτέρα έως Παρασκευή.
- Χρόνος αναφοράς αποτελεσμάτων: επομένη ημέρα από την λήψη του δείγματος.
- Χρόνος συντήρησης των δειγμάτων στο εργαστήριο: 2 μήνες.
Ποιοτικός έλεγχος
Το εργαστήριο εφαρμόζει εσωτερικό ποιοτικό έλεγχο με δείγματα προερχόμενα από ανεξάρτητο κατασκευαστή:
Επεξήγηση αποτελεσμάτων-Αναφορά
Για την ορθή αξιολόγηση των αποτελεσμάτων είναι απαραίτητη η συμπλήρωση Ιστορικού, το οποίο πρέπει να περιλαμβάνει:
- Ηλικία του ασθενούς.
- Σε περίπτωση νεογνού, το βάρος γεννήσεως και την ηλικία κυήσεως.
- Άλλες Κλινικές πληροφορίες (συμπτώματα, πιθανή υποψία νοσήματος).
- Φαρμακευτική αγωγή.
Τα αποτελέσματα του ποσοτικού προσδιορισμού των Αμινοξέων, συνεκτιμώνται συνήθως με άλλες εργαστηριακές αναλύσεις Μεταβολικού ελέγχου.
Η επεξήγηση βασίζεται περισσότερο στην ανάλυση ενός προφίλ (pattern recognition) παρά σε μεμονωμένες τιμές Μεταβολιτών.
Δίνεται αναφορά με λεπτομερή επεξήγηση των αποτελεσμάτων και της σημασίας τους, στοιχεία διαφορικής διάγνωσης και προτάσεις για περαιτέρω συμπληρωματικές διαγνωστικές εξετάσεις.
Βιβλιογραφία
- Millington DS, Norwood DL et all: Application of fast atom bombardment with tandem mass spectrometry and liquid chromatography/ mass spectrometry to the analysis of acylcarnitines in human urine, blood and tissue. Annal Biochem. 1989; 180: 331-339
- Naylor EW, Chace DH : Automated tandem mass spectrometry for mass newborn screening for disorders in fatty acid, organic acid, and amino acid metabolism. J. Child Neurol. 1999; 14:S4-S8