a-AASA
Σκοπός
Η εξαρτώμενη από πυριδοξίνη επιληψία (PDE MIM 266100) είναι μια αυτοσωμική υπολειπόμενη ασθένεια που προκαλείται από μεταλλάξεις στο γονίδιο της άλφα-αμινοαδιπικής ημιαλδεΰδης αφυδρογονάσης (ALDH7A1 – antiquitin) που βρίσκεται στο χρωμόσωμα 5q31. Η αφυδρογονάση της άλφα-αμινοαδιπικής ημιαλδεΰδης (AASA) εμπλέκεται στην οδό αποικοδόμησης της λυσίνης του εγκεφάλου.
Η ανεπάρκεια του ενζύμου οδηγεί στη συσσώρευση AASA και πιπεριδενο-6-καρβοξυλικού (P6C), αυξημένα επίπεδα των οποίων μπορούν να ανιχνευθούν στα ούρα, το πλάσμα και το ΕΝΥ των προσβεβλημένων ασθενών.
Οι ασθενείς συνήθως παρουσιάζουν νεογνικές κρίσεις που δεν ανταποκρίνονται στη συμβατική αντισπασμωδική θεραπεία, αλλά οι οποίες μπορούν να ελεγχθούν με θεραπεία με πυριδοξίνη (βιταμίνη Β6). Λιγότερο συχνές, περιπτώσεις μεταγενέστερης έναρξης εμφανίζονται κατά το δεύτερο και τρίτο έτος της ζωής.
Οι ασθενείς εμφανίζουν επίσης ποικίλους βαθμούς αναπτυξιακής καθυστέρησης, η οποία μπορεί, εν μέρει, να είναι ανεξάρτητη από το χρονο έναρξης της θεραπείας με πυριδοξίνη.
Σε πάσχοντες ασθενείς, το P6C αδρανοποιεί το (PLP), το ενεργό βιταμερές της πυριδοξίνης, οδηγώντας σε σοβαρή ανεπάρκεια PLP. Καθώς η PLP είναι συμπαράγοντας διαφόρων ενζύμων στο ΚΝΣ, οι επιληπτικές κρίσεις στην PDE οφείλονται πιθανότατα σε διαταραχή στο μεταβολισμό των αμινοξέων του εγκεφάλου και των νευροδιαβιβαστών. Η πυριδοξίνη είναι πρόδρομος του PLP και επομένως μπορεί να μειώσει την επίδραση της ανεπάρκειας PLP σε ασθενείς με PDE.
Κλινική χρησιμότητα
- Η διάγνωση διαταραχών των παραπάνω μεταβολικών νοσημάτων σε ασθενείς με ανθεκτική επιληψία.
- Η παρακολούθηση ασθενών με αντίστοιχα μεταβολικά νοσήματα.
- Η διάγνωση ασθενών με έλλειψη Β6 διατροφικής προέλευσης (χρόνια νοσήματα κλπ).
Ενδείξεις ελέγχου
Σπασμοί που συνήθως δεν ανταποκρίνονται σε αντιεπιληπτική αγωγή.
Αρχή της μεθόδου
Υγρή Χρωματογραφία Υψηλής Πιέσεως- Δίδυμη Φασματομετρία Μάζης(UPLC-Tandem MS).
Προετοιμασία του ασθενούς- Δειγματοληψία
Συλλογή ούρων 24 ωρών.
Συλλογή δείγματος μίας ούρησης.
Διατήρηση των δειγμάτων στην κατάψυξη μέχρι την μεταφορά στο εργαστήριο.
Μέγιστος χρόνος για αποστολή στο εργαστήριο: 24 ώρες
Ελάχιστη απαιτούμενη ποσότης δείγματος: 1 ml.
Συνθήκες μεταφοράς: σε ξηρό πάγο ή με παγοκύστες.
Διαχείριση αποτελεσμάτων
Πραγματοποίηση αναλύσεως: Δευτέρα έως Παρασκευή .
Χρόνος αναφοράς αποτελεσμάτων: 5 ημέρες από την λήψη του δείγματος.
Χρόνος συντήρησης των δειγμάτων στο εργαστήριο: 2 μήνες.
Τιμές αναφοράς
Στον πίνακα 1 παρουσιάζονται οι φυσιολογικές τιμές a-AASA στα ούρα ( mmol/mol Κρεατινίνης) .
| Ηλικια | Ενιάια |
| < 6 μηνών | < 2 |
| 6 μήνες- 1 έτος | 0-1 |
| 1 έτος | < 0.5 |
Ποιοτικός έλεγχος
Το εργαστήριο εφαρμόζει εσωτερικό ποιοτικό έλεγχο με δείγματα προερχόμενα από ασθενείς διαγνωσμένους με αντίστοιχα μεταβολικά νοσήματα :
Επεξήγηση αποτελεσμάτων- Αναφορά
Για την ορθή αξιολόγηση των αποτελεσμάτων είναι απαραίτητη η συμπλήρωση Ιστορικού , το οποίο πρέπει να περιλαμβάνει:
- Ηλικία του ασθενούς
- Σε περίπτωση νεογνού, το βάρος γεννήσεως και την ηλικία κυήσεως
- Άλλες Κλινικές πληροφορίες (συμπτώματα, πιθανή υποψία νοσήματος)
- Φαρμακευτική αγωγή
- Διατροφή
Τα αποτελέσματα του ποσοτικού προσδιορισμού a-AASA, συνεκτιμώνται συνήθως με άλλες εργαστηριακές αναλύσεις Μεταβολικού ελέγχου.
Σε περίπτωση παθολογικού αποτελέσματος, δίνεται αναφορά με λεπτομερή επεξήγηση των αποτελεσμάτων και της σημασίας τους, στοιχεία διαφορικής διάγνωσης και προτάσεις για περαιτέρω συμπληρωματικές διαγνωστικές εξετάσεις.
Βιβλιογραφία
B Plecko et all Vitamin B6 Dependent and Responsive Disorders p. 179 in
Physician Guide to the Diagnosis, Treatment and Follow-Up of Inherited Metabolic Diseases. Springer 2014
